Portal

Δέσποινα Μαστρογιάννη

Ο διαδικτυακός μισογυνισμός εκδηλώνεται μέσω εικόνων και κειμένων που αναπαράγουν τις γυναίκες ως σεξουαλικά αντικείμενα ή εμπορεύματα, ενώ προωθείται έντονα η κουλτούρα του βιασμού. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές μορφές μισογυνιστικής διαδικτυακής παρενόχλησης, όπως οι προσβολές εναντίον του φύλου, η μη συναινετική διάδοση και εκμετάλλευση φωτογραφιών, η δημοσίευση προσωπικών στοιχείων, η δυσφήμιση, οι απειλές θανάτου ή βιασμού, το stalking, ακόμη και η διαδικτυακή πλαστοπροσωπία. Ο στόχος όλων αυτών των ενεργειών είναι να εκφοβίσουν, να ταπεινώσουν, να απειλήσουν, να εκβιάσουν, ή σε ορισμένες περιπτώσεις να ενθαρρύνουν βίαιες μαζικές επιθέσεις εναντίων γυναικών. Αυτή η κουλτούρα του βιασμού συνδέεται με κοινωνικές πεποιθήσεις που ενθαρρύνουν τη σεξουαλική επιθετικότητα των ανδρών και υποστηρίζουν ή δικαιολογούν τη βία.

Ένα από τα πιο συχνά θέματα ρητορικής μίσους εναντίον των γυναικών, αποτελεί η σεξουαλική κυριαρχία του άνδρα, η οποία εκδηλώνεται με προσβλητικά επίθετα, ταπεινωτικά σεξουαλικά σχόλια και απειλές βιασμού. Οι απειλές αυτές περιλαμβάνουν βίαιες μορφές σεξουαλικής επίθεσης και βασανιστηρίων, ταυτόχρονα με μια περιφρονητική δυσφήμιση του θύματος, ενώ συχνά συνδυάζονται με χιούμορ. Η άνεση χρήσης χιούμορ και η αντιμετώπιση της πράξης του βιασμού ως αστεία βασίζεται σε μια ευρύτερη κοινωνική αποδοχή του βιασμού ως εργαλείο πειθαρχίας των γυναικών.

Το 2017 η Jess Phillips, βουλευτής στο Ηνωμένο Βασίλειο, γνωστή για την προοδευτική πολιτική της σε ζητήματα φύλου, δέχθηκε 600 απειλές βιασμού και θανάτου σε μία μόνο ημέρα.  Παρόμοια αντιμετώπιση, με 50 απειλές θανάτου και βιασμού ανά ώρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είχε και η Caroline Criado-Perez, όταν η Τράπεζα της Αγγλίας αποφάσισε να τοποθετήσει τη Jane Austen αντί του Winston Churchill στα χαρτονομίσματα των 10£, έπειτα από πρότασή της. Οι σχολιαστές συχνά ανέφεραν με λεπτομέρειες τον τρόπο που θα εκτελούσαν τις απειλές. Αυτός ο τύπος παρενόχλησης λειτουργεί και ως μια μορφή προσπάθειας αποκλεισμού των φωνών των γυναικών από την ψηφιακή δημόσια σφαίρα. H προσπάθεια τους να εγκαταλείψουν τη μειονεκτική θέση που τους έχει αποδοθεί στις πατριαρχικές κοινωνίες, διεκδικώντας ενεργό συμμετοχή στον δημόσιο διάλογο, υπονομεύεται από το μισογυνιστικό λόγο που στρέφεται εναντίον τους με σκοπό να τις σιωπήσουν.

Ο διαδικτυακός μισογυνισμός οργανώνεται κυρίως γύρω από τον ισχυρισμό ότι η ανδρική ετεροσεξουαλικότητα απειλείται. Οι υποστηρικτές αυτής της άποψης στρέφονται εναντίον των φεμινιστικών τάσεων, όπου και όπως αυτές εκφράζονται, αφού αντιλαμβάνονται το φεμινισμό ως έννοια ασυμβίβαστη με την ισότητα των φύλων, ως ένα αναπτυσσόμενο ρεύμα διαμαρτυρίας που στρέφεται εναντίον τους. Παρουσιάζουν συχνά μια εικόνα ότι αγωνίζονται για την επιβίωση τους, αντιμετωπίζοντας τους άνδρες ως τα «πραγματικά θύματα».

Οι σεξιστικές λεκτικές επιθέσεις ως εκδηλώσεις μισογυνισμού και άνισης διάκρισης μεταξύ των φύλων είναι αποτέλεσμα μιας επίμονης αποδοχής και ανοχής συμπεριφορών και πεποιθήσεων που υποστηρίζουν την πατριαρχική δομή της κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης της πράξης του βιασμού. Η μισογυνιστική στάση που επικρατεί σ’  έναν πολιτισμό, με τους κοινωνικά κατασκευασμένους ρόλους των φύλων μέσα από τους οποίους προωθείται η ιδέα της αρσενικής κυριαρχίας, είναι η βασική αιτία αυτών των φαινομένων. Ο μισογυνιστικός λόγος στο διαδίκτυο μέσα από τη δυσφήμηση, τις απειλές και τη σεξουαλική αντικειμενοποίηση, έχει στόχο την αποσιώπηση των γυναικείων φωνών και τη μη συμμετοχή τους στο δημόσιο διάλογο.