Portal

Τζουμάκα Θεοδοσία

Σε μια εποχή που γίνονται συνεχείς προσπάθειες για την εξίσωση των δύο φύλων, ο αθλητισμός φαίνεται να ακολουθεί βήματα παλαιότερων δεκαετιών. Έτσι, ο ρατσισμός αποτελεί ένα ζήτημα που έχει ταλαιπωρήσει πολλούς τομείς της κοινωνίας, συμπεριλαμβανόμενου και του αθλητισμού. Πιο συγκεκριμένα οι γυναίκες βιώνουν τον ρατσισμό πολλά χρόνια με αμέτρητες διακρίσεις και προκαταλήψεις με βάση το φύλο τους. Αν και συνιστά βασική αξία όλων των ανεπτυγμένων χωρών και θεμελιώδες δικαίωμα φαίνεται να καταπατάται, το δικαίωμα της ισότητας στον αθλητισμό.

Ιστορικά ο αθλητισμός έχει συνδεθεί με την αρρενωπότητα και την προώθηση του αντρικού φύλου και της δύναμης τους. ¨Ο αθλητισμός έχει γίνει ο ηγετικός ορισμός της αρρενωπότητας στην καλλιέργεια και διατήρηση της μαζικής κουλτούρας¨  (Cashmore,2000). Βέβαια κατά τον 20^ο και ιδιαίτερα τον 21^ο αιώνα η συμμετοχή των γυναικών στον αθλητισμό έχει αυξηθεί σημαντικά και οι γυναίκες διεκδικούν την θέση τους και σε αυτό τον τομέα. Η πλέον ανεξάρτητη γυναίκα αλλάζει την εικόνα της και επιδεικνύει διάφορες φυσικές ιδιότητες και κουράγιο. Όμως, τροχοπέδη σε αυτή την προσπάθεια γίνονται αδικίες εις βάρος των γυναικών. Γιατί οι γυναίκες να μην έχουν τις ίδιες ευκαιρίες με τους άντρες ιδιαίτερα σε αθλήματα που θεωρούνται «αντρικά»; Πολλές γυναίκες και κυρίως γυναίκες προερχόμενες από μειονοτικές ομάδες  αντιμετωπίζουν εμπόδια στην πρόσβαση σε πόρους και υποστήριξης στο άθλημα που έχουν επιλέξει, όπως για παράδειγμα σε εγκαταστάσεις, προπονήσεις και προπονητές. Αυτό με την σειρά του, καθιστά δύσκολη την πρόοδο και την εξέλιξη τους. Ένα άθλημα στο οποίο για παράδειγμα υπάρχει εμφανής διάκριση μεταξύ των δύο φύλων είναι το ποδόσφαιρο. Στο ποδόσφαιρο οι άντρες πέρα από την προβολή που λαμβάνουν, οι απολαβές τους είναι πολλαπλάσιες σε σχέση με αυτές των γυναικών. Επιπλέον, εάν σε μια γυναίκα αρέσει το ποδόσφαιρο είναι πολύ πιθανό να δεχθεί την προκατάληψη των αντρών ότι ασχολείται με ένα κατεξοχήν αντρικό άθλημα. Όλοι έχουν δικαίωμα να αθλούνται και να διακρίνονται μέσω της σκληρής δουλειάς και της προσπάθειας στο άθλημα που τους αρέσει. Για παράδειγμα, μέσω μιας συνέντευξης της αθλήτριας Θωμαής Βαρδαλής-αθλήτριας στο ποδόσφαιρο, όπου δημοσιεύτηκε σε ένα άρθρο στην ιστοσελίδα makthes.gr (https://www.makthes.gr/athlitismos-kai-stereotypa-poso-sexistiki-einai-i-elliniki-koinonia-501343) αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι:

 «Όταν ήμουν σε μικρότερη ηλικία και πήγαινα στο σχολείο, άκουγα κάποια σχόλια του τύπου ότι είμαι αγοροκόριτσο κ.τ.λ., αλλά δεν αντιμετώπισα έντονα σεξισμό στον χώρο. Ίσως γιατί από μικρή ηλικία δεν άφησα και εγώ περιθώρια στα αγόρια, καθώς μπορούσα να παίξω μαζί τους και να ξεχωρίσω. Αλλά, σίγουρα ακούς στα ελληνικά γήπεδα διάφορα σεξιστικά σχόλια, κάτι το οποίο δεν συμβαίνει στα γήπεδα της Ευρώπης, καθώς σε όλες σχεδόν τις χώρες το άθλημα είναι επαγγελματικό, μεταδίδονται live οι αγώνες και γενικότερα είναι διαφορετική η νοοτροπία. Δυστυχώς, είμαστε λίγο πίσω στην Ελλάδα σε αυτά, αν και ελπίζω σιγά σιγά να αρχίσει να αλλάζει η κατάσταση και εδώ, γιατί το ποδόσφαιρο είναι ένα άθλημα, με το οποίο μπορούν να ασχοληθούν το ίδιο καλά τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες. Όσον αφορά στα στερεότυπα, μου έκανε εντύπωση παλαιότερα που άκουγα μητέρες να λένε στο κοριτσάκι τους να μην ασχοληθεί με το ποδόσφαιρο, γιατί θα έχει στραβά πόδια ή θα γίνει αγοροκόριτσο. Πρόκειται για νοοτροπίες, οι οποίες έχουν τις ρίζες τους σε χρόνια παλιά, αλλά έχω την αίσθηση ότι το κλίμα αλλάζει, γιατί πλέον έχουμε πολλές γυναικείες ακαδημίες στην Ελλάδα σε σχέση με την περίοδο που ξεκίνησα εγώ να παίζω ποδόσφαιρο».

Μια ακόμη μορφή σεξισμού στον αθλητισμό είναι η διαφορά αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών. Η διαφορά αυτή είναι διαδεδομένη σε όλα σχεδόν τα αθλήματα και αντανακλά την προκατάληψη των φύλων που υπάρχει στην κοινωνία γενικότερα.

Επίσης, ο σεξισμός στον αθλητισμό διαιωνίζεται με τον τρόπο με τον οποίο απεικονίζονται οι γυναίκες στο αθλητικό marketing και την διαφήμιση. Συχνά οι γυναίκες πλασάρονται ως σεξουαλικά αντικείμενα, με το σώμα και την εμφάνιση να λαμβάνουν κυρίαρχο ρόλο και το ταλέντο ή οι δεξιότητες να παραμερίζονται.

Συμπερασματικά, ο σεξισμός στον αθλητισμό παραμένει ένα βαθιά ριζωμένο και μείζον ζήτημα της κοινωνίας που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό οι αθλητικοί οργανισμοί, τα αθλητικά μέσα ενημέρωσης και οι ίδιοι οι αθλητές να αναγνωρίσουν τη σημασία της ισότητας των φύλων και να λάβουν μέτρα ώστε να διασφαλιστεί η δίκαιη αντιμετώπιση των γυναικών στον αθλητικό κόσμο.