Portal

Κωνσταντίνα Ξυνόγαλου

Ο εμβολιασμός του γενικού πληθυσμού κατά της νόσου COVID-19 έχει ήδη ξεκινήσει σε αρκετές χώρες.  Ήδη το εμβόλιο της Pfizer, της AstraZeneca, της Moderna,  της Johnson and Johnson, καθώς και το ρωσικό Sputnik έχουν «λάβει» το πράσινο φως από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και εκατοντάδες χώρες έσπευσαν να εξασφαλίσουν ένα μεγάλο αριθμό των πιο υποσχόμενων εμβολίων για τους πολίτες τους.

Για μια ακόμη φορά όμως προτεραιότητα δίνεται στις πλούσιες χώρες της Δύσης οι οποίες εξασφαλίζουν μεγάλο αριθμό εμβολίων, προκειμένου να (υπερ)καλύψουν τις ανάγκες τους. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Καναδά που προχώρησε στην αγορά ενός πολύ μεγάλου αριθμού εμβολίων, ικανού προκειμένου να εμβολιαστεί κάθε Καναδός 5 φορές! Μ αυτό τον τρόπο, δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη σε αναπτυσσόμενες χώρες κινδυνεύουν να αποκλειστούν από τον εμβολιασμό για τα επόμενα τουλάχιστον 5 χρόνια. Η απάντηση της Anna Marriott, υπεύθυνης πολιτικής υγείας της Oxfam ήταν η εξής: «Κανείς δεν πρέπει να αποκλείεται από τη λήψη του εμβολίου λόγω της χώρας στην οποία ζει ή λόγω των χρημάτων που έχει στη τσέπη του». Είναι κατανοητό πως απέναντι σε μια κρίση της δημόσιας υγείας και σε μια πανδημία όπως αυτή με εκατομμύρια θύματα δεν χωρούν διακρίσεις ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς, σε ανώτερους και κατώτερους. Άλλωστε η ανθρώπινη ζωή σε κάθε ήπειρο οφείλει να  μετράει το ίδιο.

Επιπρόσθετα, όλα τα εμβόλια που έχουν κυκλοφορήσει έχουν ακόμα αρκετά υψηλή τιμή, με αποτέλεσμα να μπορούν να τα προσεγγίσουν μόνο οι ανεπτυγμένες χώρες, εκτός από αυτό της AstraZeneca, του οποίου η τιμή είναι πιο προσιτή και ο τρόπος συντήρησης λιγότερο απαιτητικός. Μάλιστα, έχει χαρακτηριστεί και ως «εμβόλιο για όλο τον κόσμο» αφού το 64% των δόσεων θα προορίζονταν για πολίτες αναπτυσσόμενων χωρών. Είναι βέβαια αυτονόητο ότι μία μόνο εταιρία δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες και να προμηθεύσει ολόκληρο τον κόσμο. Στη καλύτερη περίπτωση, λοιπόν, το εμβόλιο της Οξφόρδης μπορεί να καλύψει μόλις το 18% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Ο ανώτατος υγειονομικός υπεύθυνος της Αφρικής, Τζον Νκενγκασόνγκ  έχει ήδη προειδοποιήσει αναφορικά με την ανισοκατανομή των εμβολίων: «Θα ήταν τραγικό να δούμε πλούσιες χώρες να λαμβάνουν εμβόλια για την νόσο COVID-19 ενώ οι αφρικανικές χώρες παραμένουν αβοήθητες, ειδικά τώρα που καταγράφεται σοβαρή έξαρση κρουσμάτων σε μια ήπειρο 1,3 δισεκατομμυρίων ανθρώπων». Το ζήτημα το οποίο τίθεται είναι ηθικό. Καμία διάκριση δεν θα πρέπει να στερεί το θεμελιώδες δικαίωμα του ανθρώπου στη ζωή, για αυτό κρίνεται αναγκαία η ισότιμη πρόσβαση των αναπτυσσόμενων χωρών στον εμβολιασμό που (θα έπρεπε να) αποτελεί δημόσιο αγαθό και σημαντικό μέτρο για την προάσπιση της δημόσιας υγείας.

«Η Αφρική δεν θα λάβει καν αρκετά εμβόλια από την COVAX ώστε να φτάσει το στόχο του εμβολιασμού του 60% του συνολικού πληθυσμού για την επίτευξη της ανοσίας της αγέλης», υποστηρίζει ο Τζον Νκενγκασόνγκ, ο οποίος στη συνέχεια απεύθυνε έκκληση στις πλουσιότερες χώρες να δώσουν τα περιττά τους εμβόλια στην COVAX ή απευθείας στις χώρες που το έχουν ανάγκη.

Ήρθε, λοιπόν, αυτή η ώρα που τα μεγάλα λόγια είναι απαραίτητο να γίνουν μεγάλες πράξεις και να δοθεί η αξία που αρμόζει στις ζωές όλων των ανθρώπων ανεξαρτήτως χρώματος, φυλής και χρημάτων.

Χρέος όλων των κοινωνιών για την αποφυγή κάθε διάκρισης αλλά και για την διασφάλιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου είναι η εξασφάλιση της ισότητας μεταξύ των κρατών, γεγονός που θα βοηθήσει στη δημιουργία κλίματος διακρατικής συνεργασίας που πρωταρχικό ρόλο θα έχει η σύμπνοια των κρατών κατά την παγκοσμιοποίηση, η διεκδίκηση των επιτευγμάτων της επιστήμης από όλα τα κράτη και η προστασία του δικαιώματος στην υγεία εξίσου.