Portal
An answer to hate speech and racism
22-10-2021 20:46Άννα Αλκινόη Κωστάκη
Η υπόθεση αφορούσε αρχικά, μια ληστεία στο σπίτι ενός ζευγαριού που διέμενε στα Γλυκά Νερά μαζί με το μωρό κοριτσάκι τους, τα ξημερώματα της Τρίτης 11 Μαίου. Οι δύο δράστες, ένοπλοι και σαφώς προετοιμασμένοι καταλλήλως για τις συνθήκες που θα συναντούσαν, εισέβαλαν στο σπίτι, αφού σκότωσαν και άφησαν κρεμασμένο το σκυλί του ζευγαριού στα κάγκελα της εξωτερικής σκάλας, για ευνόητους λόγους «ασφαλείας». Έπειτα ανέβηκαν στο δωμάτιο του ζευγαριού, όπου κατάφεραν να ακινητοποιήσουν τον 32χρονο άντρα. Λόγω της αντίστασης της 20χρονης κοπέλας, η κατάσταση ξέφυγε και κατέληξε σε μια τραγωδία. Οι ληστές την ακινητοποίησαν και την «στραγγάλισαν» δίπλα στο μικρό κοριτσάκι της.
Έκτοτε, η υπόθεση βρίσκεται στα χέρια των αρχών, καθώς όπως υποστηρίζουν οι εγκληματολόγοι, επρόκειτο για ένα έγκλημα μίσους και όχι για μία τυχαία παραβίαση ιδιωτικού χώρου με σκοπό τη ληστεία. Μάλιστα, η αστυνομία είχε ξεκινήσει ανθρωποκυνηγητό για τους «απάνθρωπους» δράστες εκείνης της νύχτας, γεγονός που διήρκεσε αρκετά, ενώ τα στοιχεία της υπόθεσης ήταν αμελητέα. Εν τέλει, η έρευνα στρέφεται να εξετάζει το ενδεχόμενο της δολοφονίας της κοπέλας από τον ίδιο της τον άντρα, γεγονός που αποδεικνύεται και με την ομολογία του λίγες μέρες αργότερα. Πλέον, το έγκλημα ξεδιαλύνεται και προχωρά η απονομή δικαιοσύνης για την άμοιρη κοπέλα.
Στο άκουσμα αυτού του συμπεράσματος είναι πολύ λογικό να γεννώνται, όχι μόνο στους ειδικούς που έχουν αναλάβει την υπόθεση, αλλά και στους απλούς πολίτες απορίες σχετικά με το κίνητρο που είχαν οι δράστες εκείνη τη νύχτα. Έτσι, καταμετρήθηκαν πολλές αναρτήσεις τόσο στα κοινωνικά δίκτυα, όσο και σε διαδικτυακούς ιστότοπους με προσωπικές απόψεις και εικασίες για τους κατηγορούμενους δράστες και τους πιθανούς λόγους που οδηγήθηκαν στην τέλεση ενός φόνου.
Το μεγαλύτερο ποσοστό από αυτές τις δημοσιεύσεις κατηγορούσε τη νοοτροπία των αλλοδαπών κατοίκων της χώρας μας, ενώ υποστήριζαν πως ένας ομοεθνής μας δεν θα μπορούσε να διαπράξει ένα τέτοιο έγκλημα. Γίνεται σαφές λοιπόν, πως τίθεται θέμα έθνους και νοοτροπίας, καθώς υπερισχύει στους Έλληνες πολίτες η άρνηση σε οτιδήποτε φαντάζει ή είναι διαφορετικό από τα καθιερωμένα πρότυπα της κοινωνίας και της κουλτούρας μας. Οποιοσδήποτε ξένος, ή αλλόθρησκος, ή διαφορετικός στα εξωτερικά – γενετικά χαρακτηριστικά έχει καταστεί για τους περισσότερους από εμάς ως πιθανή απειλή, ενώ καταλήγει συχνά το εξιλαστήριο θύμα για κάθε κοινωνικό πρόβλημα. Συχνά ακούμε στις ειδήσεις, να τοποθετείται στο βάθρο των κατηγοριών το άτομο ή η ομάδα που διαφέρει σε κάτι από τους υπόλοιπους. Δεν είναι απαραίτητα η καταγωγή, η θρησκεία ή οι αντιλήψεις που φέρουν οι κατηγορούμενοι, αλλά το κακό συμβαίνει όταν γενικεύεται αυτή η διάκριση της διαφορετικότητας ακόμα και σε άτομα με ειδικές ανάγκες ή ευπαθείς ομάδες, για τις οποίες η κοινωνία μας «κλείνει τα αυτιά της», αδιαφορώντας για τις ανάγκες τους. «Ο αλλοδαπός έκανε τη ληστεία γιατί από τότε που έχουν εγκατασταθεί στη χώρα μας έχουν πάρει τις δουλειές και τα σπίτια». «Από τους αλλοδαπούς και τους πρόσφυγες έχει μολυνθεί η περιοχή μας και φοβόμαστε να κυκλοφορήσουμε». Το αίσθημα φόβου και η επιφυλακτικότητα απέναντι σε κάτι που δεν γνωρίζουμε είναι ανθρώπινο. Το να κατηγορούμε όμως τους ανθρώπους που αναγκάστηκαν για οποιοδήποτε λόγο να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους και να τους εξισώνουμε όλους σε μια (υποβιβασμένη) κατηγορία, φανερώνει τα δικά μας μορφωτικά και συνειδητά «σκοτάδια». Δεν είναι δυνατόν, να περνάμε το μήνυμα στους συμπολίτες μας να ασχοληθούν και να επηρεαστούν περισσότερο από μία είδηση, επειδή μπορεί να εμπλέκεται ένας έγχρωμος ή ένας μουσουλμάνος ή ένας αλλοδαπός ή οποιοσδήποτε «ξένος» λόγω σωματικής, εθνικής, θρησκευτικής, χρωματικής διαφοράς. Και να σημειωθεί κάπου εδώ, πως οι αλλοεθνείς που κατοικούν στις ελληνικές περιοχές συμβάλλουν σημαντικά στην πολιτισμική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας.
Σε κάθε περίπτωση λοιπόν, καταλαβαίνουμε ότι κατασκευάζεται σκόπιμα από τη μία πλευρά, η εικόνα της ομοιογενούς κοινωνίας που χαρακτηρίζεται από αψεγάδιαστα και αποδεκτά κοινωνικά στοιχεία, ενώ από την άλλη υπάρχει μια μειονότητα η οποία μολύνει / επηρεάζει αρνητικά την κοινωνία με τη παρουσία της. Ο διαχωρισμός αυτός ευνοεί την «ισορροπημένη» εικόνα της κοινωνίας μας, που εθελοτυφλεί και μαθαίνει στα παιδιά της να ζουν με ψευδαισθήσεις, δημιουργώντας στερεοτυπικούς κανόνες εις βάρος του δικαιώματος της διαφορετικότητας, της ανεξιθρησκίας, της ελευθερίας της (διαφορετικής) έκφρασης. Επιπρόσθετα, ενισχύεται η μισαλλοδοξία, η απομάκρυνση και η βία έναντι όσων προσπαθούν να υπερασπιστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Μια κοινωνία που σέβεται τον πολιτισμό της οφείλει να σέβεται και τα χαρακτηριστικά που την συγκροτούν και να τα αξιοποιεί. Πώς αλλιώς θα εκσυγχρονιστεί; Η λύση δεν βρίσκεται στην αποτροπή νέων πολιτισμικών συγκυριών, ούτε στην απάρνησή τους λόγω δυσαρέσκειας. Η λύση είναι να αντιμετωπίζουμε τη σφαιρική εξέλιξη του κόσμου με σεβασμό, να μην παραστρατούμε από όσα ορίζει το Σύνταγμα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, να «φιλτράρουμε» όσες πληροφορίες δεχόμαστε από το εξωτερικό μας περιβάλλον και έπειτα να προβαίνουμε στην αξιοποίησή τους, να μην «προχωράμε με παρωτίδες» και παλαιομοδίτικα ιδεολογικά σκευάσματα που προσβάλλουν τον συνάνθρωπο και την ανέλιξή του. Έτσι, ίσως κάποια στιγμή οι ανθρώπινες σχέσεις μπορέσουν να αντιμετωπίζονται χωρίς «ταμπέλες», «στερεότυπα» και «προκαταλήψεις».
This Project was co-funded by the European Union’s Rights, Equality and Citizenship Programme (2014-2020). Τhe content of this website represents the views of the author only and is his/her sole responsibility. The European Commission does not accept any responsibility for use that may be made of the information it contains.