Portal

Ασημίνα-Ελένη Αργυροπούλου

Ένα ακόμη θύμα της μάστιγας του εκφοβισμού και της παρενόχλησης, που δείχνουν το πιο σκληρό τους πρόσωπο σε χιλιάδες συνανθρώπους μας όσο εμείς επιλέγουμε να σιωπούμε.

Και γιατί άλλωστε μια τέτοια είδηση να προξενήσει εντύπωση στον μέσο άνθρωπο; Είναι συνηθισμένος στο άκουσμα πολλών παρόμοιων, γνωρίζοντας πως ουσιαστικά δεν τον αφορούν. Ένα ακόμη παιδί που μέσα στην κόλαση που βιώνει βρίσκει ως μόνη διέξοδο την αυτοκτονία. Ένα ακόμη παιδί ανάμεσα σε άλλα τόσα δολοφονημένα που υπάρχουν, γιατί εμμέσως για δολοφονία πρόκειται, και που θα συνεχίσουν να υπάρχουν όσο οι εκφοβιστικές συμπεριφορές έχουν τον πρώτο λόγο απέναντι σε άτομα που θα τολμήσουν να διαφοροποιηθούν λέγοντας ρητά «όχι» σε καθετί άδικο, που ίσως αδυνατούν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους και που θα αποτελέσουν τα εξιλαστήρια θύματα για όσους δεν ήρθαν ποτέ αντιμέτωποι με τα πραγματικά τους τραύματα, αλλά προτίμησαν να τα καθρεφτίσουν στο πρόσωπο των άλλων.

Φαινόμενα εκφοβισμού εκδηλώνονταν ανέκαθεν ειδικά σε σχολεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα, όπου και το μικρό της ηλικίας των παιδιών δεν αποτελεί πάντοτε σύμμαχο στο να συνειδητοποιήσουν τα ίδια τις ολέθριες συνέπειες που μπορεί να έχουν για κάποιον οι πράξεις στις οποίες προβαίνουν. Η βία σε όλες της τις μορφές, λεκτική, σωματική, σεξουαλική, είναι δυστυχώς κυρίαρχη σε σχολικούς και πανεπιστημιακούς χώρους, οδηγώντας νεαρά άτομα στην απομόνωση, την κατάθλιψη, τον αυτοτραυματισμό ή και στην ακραία και μη αναστρέψιμη περίπτωση της αυτοκτονίας, όπως και αυτή που αναφέρθηκε παραπάνω. Το διαπιστώσαμε εξάλλου περίτρανα και στην περίπτωση του Βαγγέλη Γιακουμάκη το 2015, μια από τις πολλές υποθέσεις που έβαψαν με μελανά χρώματα τις σελίδες στην ιστορία της ελληνικής κοινωνίας. Οι εκφοβιστικές συμπεριφορές μάλιστα κέρδισαν ακόμη περισσότερο έδαφος με την ανάδυση του διαδικτύου και του λεγομένου «cyberbullying», θύμα του οποίου υπήρξε και ο Μάκης.

Το 14χρονο αγόρι από τα Σεπόλια περιγράφεται από όλους ως ένα ήσυχο και χαμηλών τόνων παιδί, που δεν είχε προκαλέσει ποτέ το παραμικρό πρόβλημα. Μετά το χαμό του οι συμμαθητές του αποκαλύπτουν ενώπιων των δημοσιογράφων και της κάμερας ότι μερικοί «νταήδες» χτυπούσαν, έφτυναν και πετούσαν επανειλημμένα νεράντζια στον Μάκη. Και το ερώτημα που τίθεται εδώ είναι, πώς είναι σε θέση τα παιδιά να τα γνωρίζουν όλα αυτά; Εκτυλίσσονταν ενώ ήταν παρόντα κι εκείνα έμεναν αμέτοχα; Ενήργησαν ουσιαστικά για να ανατρέψουν μια κατάσταση ή η αλληλεγγύη τους αρκέστηκε στο να σχηματίσουν με τις τσάντες τους το όνομα του συμμαθητή τους στο προαύλιο του σχολείου τους και να κρατήσουν λευκά τριαντάφυλλα τη μέρα της κηδείας του; Πού ήταν όλα αυτά τα παιδιά όταν ο Μάκης χλευαζόταν και εμπαιζόταν;

Η απάντηση δυστυχώς είναι γνωστή σε όλους μας, όσο κι αν δε θέλουμε να την παραδεχτούμε. Όσο κι αν αποφεύγουμε να την ομολογήσουμε ακόμη και στον ίδιο μας τον εαυτό. Και βέβαια δεν αναρωτιέται κανείς  μόνο για την παρουσία -απουσία των μαθητών. Οι εκπαιδευτικοί φέρουν επίσης ευθύνη αναφορικά με την ανοχή και την αναπαραγωγή τέτοιων φαινομένων. Εκτός κι αν οι ίδιοι δεν έχουν συνειδητοποιήσει ακόμη πλήρως τον παιδαγωγικό τους ρόλο στην ολότητα του, ο οποίος δεν αναλώνεται στη στείρα μετάδοση γνώσεων, αλλά πρωτίστως στη μεταλαμπάδευση αρχών και αξιών που θα θεμελιώσουν τις προσωπικότητες του μέλλοντος και θα τις καταστήσουν πολίτες και κυρίως Ανθρώπους. Κάτι τέτοιο φυσικά μπορεί να συντελεστεί μόνο αν οι εκπαιδευτικοί σταθούν στο πλευρό των παιδιών, αφουγκραστούν τα πραγματικά τους προβλήματα και λάβουν υπόψη την ιδιαίτερη ψυχοσύνθεση του καθενός ξεχωριστά.

Ο κόμπος λοιπόν, όπως μπορούμε να καταλάβουμε, έχει φτάσει στο χτένι. Πόσα ακόμη θύματα πρέπει να περιμένουμε να θρηνήσουμε, πόσες ακόμη ανθρώπινες ζωές πρέπει να καταστραφούν για να αναλάβουμε δράση; Όχι μόνο απέναντι σε μαθητές και συμμαθητές μας, αλλά απέναντι σε κάθε συνάνθρωπό μας που υφίσταται τέτοιες αποτρόπαιες πράξεις και συμπεριφορές. Όσο συνειδητά σιωπούμε και επιλέγουμε να ρίξουμε τις ευθύνες στον εκάστοτε «νταή» λογιζόμαστε και εμείς ως ένοχοι. Απέναντι στη βία, το μίσος, τον φθόνο και τη  βαρβαρότητα, έχουμε χρέος να προτάξουμε τον σεβασμό, την κατανόηση, την αποδοχή και την αγάπη. Αν θέλουμε να λεγόμαστε άνθρωποι, το οφείλουμε πάνω από όλα στον εαυτό μας.