Portal

Οικονόμου Ελένη

Πόσο καλή αντίληψη έχουμε για τη ρητορική μίσους και πόσο εύκολα θα μπορούσαμε να την αναγνωρίσουμε; Ενώ μπορεί κάποιος να μη δυσκολευτεί ιδιαίτερα στο να ορίσει σε πρώτο βαθμό τι είναι ρητορική μίσους, ίσως να δυσκολευτεί στο να λάβει υπόψη όλες τις πτυχές που μπορεί να απαντηθεί αυτό το φαινόμενο. Και αυτό είναι πιο πιθανό να συμβεί στον ψηφιακό χώρο.

Με μια πρώτη ανάγνωση, η ρητορική μίσους είναι κάθε μορφή λόγου ή έκφρασης που έχει στόχο να υποκινήσει σε βία απέναντι σε μια ομάδα ανθρώπων που κατέχουν μια συγκεκριμένη ταυτότητα φύλου, φυλής, θρησκείας, σεξουαλικού προσανατολισμού κ.ά. Οι μισαλλόδοξες αυτές εκφράσεις βρίσκουν άπλετο χώρο στα social media, όπου η απουσία της φυσικής αμεσότητας δίνει την ψευδαίσθηση ότι αυτά που λέγονται δεν έχουν την ίδια ανταπόκριση που θα είχαν αντίστοιχα στον πραγματικό κόσμο. Ωστόσο, χρειάζεται να αναφερθεί ότι στο πλαίσιο αυτό, δίνεται χώρος για κάθε μορφή παραβίασης προσωπικών δεδομένων, πρακτικές ρητορικής μίσους και μορφές έμφυλης βίας, με θύματα συνήθως τις γυναίκες σε ό,τι αφορά τις τελευταίες.

Με αφορμή τις πρόσφατες αποκαλύψεις σχετικά με τη διαπόμπευση χιλιάδων γυναικών στην Ελλάδα, μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας του Telegram, ανοίγεται μια μεγάλη συζήτηση σχετικά με τις μορφές έμφυλης βίας στο διαδίκτυο. Συγκεκριμένα, η υπόθεση αφορά τη διακίνηση πολυάριθμων φωτογραφιών και βίντεο γυναικών γυμνού περιεχομένου χωρίς τη συναίνεση τους. Μάλιστα, καταγγελίες έχουν γίνει όχι μόνο από τις ίδιες τις γυναίκες που αναγνώρισαν τον εαυτό τους στις φωτογραφίες, αλλά και από πολίτες που είδαν τις συγκεκριμένες παράνομες ενέργειες. Κάπου εδώ, συναντούμε τον όρο της “διαδικτυακής ηδονοβλεψίας” ή αλλιώς των “μη συναινετικών φωτογραφιών στον δημόσιο χώρο”. Πιο συγκεκριμένα, η διαδικτυακή ηδονοβλεψία αφορά την ύπουλη λήψη φωτογραφιών και βίντεο γυμνού ή σεξουαλικού περιεχομένου με στόχο τη σεξουαλική ευχαρίστηση, η οποία πολλές φορές πηγάζει και από την ίδια την παράνομη πράξη και την παραβίαση της ιδιωτικότητας. Πρόκειται για μια ενέργεια η οποία μπορεί να μην κρύβει ξεκάθαρη λεκτική επίθεση που στοχεύει στον αποκλεισμό του άλλου, όπως ο λόγος μίσους ,αλλά προσβάλλει και κακοποιεί την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Είναι πολύ σημαντικό να αντιληφθούμε τις βαριές επιπτώσεις που προκύπτουν από αυτή τη μορφή μίσους στα άτομα. Ψυχολογικές, σωματικές, σεξουαλικές βλάβες και κυρίως το στίγμα που μένει έπειτα από τέτοιου είδους διαπομπεύσεις, ειδικά στη χώρα μας, μπορεί να πλήξει ανεπανόρθωτα τα άτομα αυτά. Για να μην αναφερθούν ακόμα και πολλές άλλες παράνομες διαδικτυακές πρακτικές αντίστοιχου περιεχομένου, όπως η “εκδικητική πορνογραφία” και γενικώς ο παράνομος διαμοιρασμός σεξουαλικού περιεχομένου στο διαδίκτυο, γίνεται κατανοητό το πόσο επείγον είναι να λυθεί το πρόβλημα αυτό από τη ρίζα. Σε μια κοινωνία, όπου γίνεται συχνά λανθασμένη χρήση της ελευθερίας του λόγου ως άλλοθι για την αναπαραγωγή μισαλλόδοξων και κάθε μορφής ρατσιστικών απόψεων, πόσο απαραίτητο είναι πράγματι να τεθούν όρια; Γονείς, σχολείο και κοινωνικοπολιτικοί φορείς πρέπει να εκπαιδεύουν τους νέους στο να συνυπάρχουν σωστά με τους γύρω τους, όχι μόνο στο πλαίσιο της κοινωνίας, αλλά πλέον και της διαδικτυακής. Και παράλληλα ,θα ήταν καλό να γίνει και μία προσωπική διερώτηση στον καθένα από εμάς που να αφορά το γιατί οι άνθρωποι χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για να εκφράσουν μίσος και από πού πηγάζει αυτό το μίσος τέλος πάντων.

Πηγές

• https://socialpolicy.gr/2020/09/%CE%B3%CE%BB%CF%89%CF%83%CF%83%CE%AC%CF%81%CE%B9-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B9%CF%82-%CE%BC%CE%BF%CF%81%CF%86%CE%AD%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%84%CF%85%CE%B1%CE%BA%CE%AE%CF%82.html
• https://www.efsyn.gr/ellada/koinonia/385966_orgi-gia-ti-diapompeysi-hiliadon-gynaikon-stin-ellada-meso-telegram