Portal
Hate speech in sports: when fair play is lost
07-05-2025 00:56Ευδοξία Ίσκου
Ο αθλητισμός είναι πηγή συναισθημάτων και χώρος ένωσης για τους ανθρώπους. Προκαλεί χαρά, λύπη, ενθουσιασμό, προβληματισμό και άλλα τόσα συναισθήματα. Είναι ο συνδετικός κρίκος ανθρώπων από διαφορετικές κοινωνικές, θρησκευτικές, ιδεολογικές καταβολές, που όλοι μαζί ενώνονται για την κοινή τους αγάπη. Παρά τις αξίες ευγενούς άμιλλας και συνεργασίας που προωθεί ο αθλητισμός δεν είναι λίγες οι φορές που αθλητές πέφτουν θύματα ρητορικής μίσους, μια κατάσταση στην οποία ενθαρρύνεται ή υποκινείται βία που αφορά το φύλο, τη θρησκεία, τη σεξουαλική ταυτότητα και άλλα χαρακτηριστικά ενός ατόμου.
Ένας από τους τρόπους με τους οποίους εκδηλώνεται αυτό το φαινόμενο είναι μέσω της κερκίδας. Πόσες φορές έχουμε ακούσει οπαδούς ομάδων να φωνάζουν υβριστικά συνθήματα εναντίον παικτών ή των οικογενειών τους; Έχουμε χάσει το μέτρημα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Βραζιλιάνος επιθετικός της Ρεάλ Μαδρίτης, Βινίσιους, ένα όχι και τόσο «αγαπημένο παιδί» των Ισπανικών γηπέδων. Ο «Βίνι» έχει πέσει θύμα ρατσιστικών σχολίων στα γήπεδα της La Liga από αντιπάλους της Ρεάλ, με τους οπαδούς της Βαλένθια να χρησιμοποιούν τον χαρακτηρισμό «μαϊμού» για αυτόν. Ο ίδιος όντας ενεργός στα social media, υπερασπίζεται τον εαυτό του και αφήνει να ακουστεί και η δική του πλευρά.
Στα υβριστικά συνθήματα που ακούγονται στα γήπεδα έρχεται να προστεθεί και η ανωνυμία και η ελευθερία έκφρασης των χρηστών στα social media σαν άλλος τρόπος έκφρασης της ρητορικής μίσους. Η ανωνυμία που προσφέρει το διαδίκτυο ωθεί τους χρήστες σε αναρτήσεις με σχόλια μίσους και ρατσιστικού περιεχομένου για τους αθλητές.
Το πόσο ανεξέλεγκτη είναι η κατάσταση με τα σχόλια μίσους φανερώνεται από το γεγονός ότι θύματα υβριστικών σχολίων πέρα από τους ίδιους τους αθλητές πέφτουν και οι οικογένειές τους. Πιο πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί ο παίκτης της Άρσεναλ, Declan Rice και η σύζυγός του, Lauren. H Lauren έγινε αποδέκτης αρνητικών σχολίων, καθώς για κάποιους δεν έχει την «στερεοτυπική» ομορφιά που «πρέπει» να έχουν οι γυναίκες των αθλητών. Τα σχόλια που δέχτηκε την ανάγκασαν να κλείσει τον λογαριασμό της στο Instagram, με τον Rice να υπερασπίζεται φυσικά τη σύζυγό του. Εν έτει 2025, τέτοια σχόλια θα έπρεπε να θεωρούνται απαράδεκτα.
Ωστόσο, τα σχόλια μίσους τείνουν να έχουν και σεξιστική τροπή βάζοντας στο κάδρο και γυναίκες που ασχολούνται με τον αθλητισμό, είτε σαν αθλήτριες είτε σαν δημοσιογράφοι, είτε απλά σαν φίλαθλοι. «Πες μου 5 παίκτες του Ολυμπιακού», ή «άσε τα σχόλια και γύρνα στην κουζίνα σου» είναι λίγα από τα σχόλια που ακούν γυναίκες στον αθλητισμό. Έχει παρατηρηθεί προσπάθεια μείωσης των επιτευγμάτων γυναικών αθλητών σε σχέση με αυτά των αντρών. Τα αντρικά τμήματα των ομάδων είναι σίγουρα πιο διαδεδομένα, ωστόσο, πρέπει να δοθεί χώρος ανάπτυξης και στα γυναικεία. Και σίγουρα οι πενιχρές απολαβές και οι ανύπαρκτες εγκαταστάσεις σε σχέση με τα αντρικά τμήματα δεν βοηθούν ιδιαίτερα.
Δεν πρέπει να λησμονούνται ακόμη τα σχόλια που δέχονται οι γυναίκες δημοσιογράφοι τόσο στα γήπεδα όσο και στα social media, κάνοντας ακόμα πιο δύσκολη την «επιβίωσή» τους σε έναν τέτοιο ανδροκρατούμενο χώρο.
Δυστυχώς δεν λείπουν ούτε τα ομοφοβικά σχόλια σε αθλητές που παραδέχτηκαν δημόσια την ταυτότητά τους, κάτι που αποτελεί τροχοπέδη για τους υπόλοιπους αθλητές για να μιλήσουν ανοιχτά για αυτή.
Η αντιμετώπιση του φαινομένου πρέπει να είναι ριζική και απαιτεί συλλογική συμμετοχή. Οι αρμόδιοι πρέπει να επιβάλλουν ποινές σε όποιον προβεί σε ρατσιστικά σχόλια, όποια και αν είναι η θέση του στο γήπεδο. Τέτοια μέτρα είναι πιο εφικτά σε σχέση με την αντιμετώπιση των σχολίων στον κυβερνοχώρο, όπου είναι δύσκολο να θεσπιστούν όρια. Ωστόσο, πρέπει να καλλιεργηθούν αρετές όπως ο σεβασμός και η αποδοχή για να μειωθεί το φαινόμενο. Ας ελπίσουμε οι νέες γενιές να είναι πιο καλλιεργημένες σε αυτό τον τομέα.
Ο αθλητισμός αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής πολλών ανθρώπων. Πολλοί άνθρωποι έχουν πάρει τη μεγαλύτερη χαρά της ζωής τους μέσω της ομάδας τους. Ας μην επιτρέπουμε σε έναν τέτοιο χώρο να υπάρχουν διακρίσεις και στερεότυπα.
Φωτογραφία από juanmaalmazan από το Pixabay



This Project was co-funded by the European Union’s Rights, Equality and Citizenship Programme (2014-2020). Τhe content of this website represents the views of the author only and is his/her sole responsibility. The European Commission does not accept any responsibility for use that may be made of the information it contains.