Portal
Hate speech: Criticism or perhaps a lack of self-criticism?
09-05-2025 01:10Βασιλική Μαθιουλάκη
Αφορμή των παρόντων “σκέψεων” μου αποτελεί η, άνευ προηγουμένου, λεκτική επίθεση που δέχτηκε η γνωστή ελληνίδα influencer Ιωάννα Τούνη από την ηθοποιό Χαρά Τσιώλη, στην πλατφόρμα του TikTok, πριν λίγες ημέρες. Όλα ξεκίνησαν, όπως έχει αναφέρει η ηθοποιός, όταν η ίδια δέχτηκε μηνύματα από συντοπίτες της- έχοντας καταγωγή από την Kαρδίτσα- οι οποίοι την παρότρυναν να μιλήσει για τα λόγια της Ιωάννας: “Ο σάπιος κόσμος που υποστηρίζει οτιδήποτε διαφορετικό, λογικά θα έχει πάει το πολύ μέχρι την Kαρδίτσα και βγάζει λίγο κόμπλεξ;”. Η ηθοποιός κατέληξε σε μια αρκετά “αιχμηρή” τοποθέτηση ενάντια της influencer, λέγοντας πως ο λόγος που έγινε γνωστή είναι ένα “ροζ βίντεο” και πως ο κόσμος “κουράστηκε” να βλέπει την συγκεκριμένη κοπέλα, όπως και όμοιες της, να προωθούν το “εύκολο χρήμα”. Προχώρησε αναφέροντας πως τους καλύτερους ανθρώπους τους έχει γνωρίσει σε “μικρά, ζεστά σπίτια”- έχοντας πιθανόν στο νου της ανθρώπους από την Kαρδίτσα- και τελείωσε το βίντεο της με μια κωμική νότα χρησιμοποιώντας την βλάχικη προφορά του θεσσαλικού κάμπου- η ίδια γνωστή για αυτήν την προφορά στην κωμωδία της. Το κοινό έσπευσε να επικροτήσει την ηθοποιό για τα λόγια της στην πλατφόρμα της κοινωνικής δικτύωσης, με αποτέλεσμα να δέχεται εξαψήφιες προβολές στο βίντεο και χιλιάδες likes. Το βίντεο της αυτό κατέχει από τις υψηλότερες θέσεις, από θέμα απήχησης, στο προφίλ της. Η Ιωάννα, έχοντας σαφώς πέσει στην αντίληψη της το όλο “σκηνικό”, αποφάσισε να απαντήσει στα κοινωνικά μέσα το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης, αντικρούοντας τις θέσεις αλλά και την ηθική της ηθοποιού- μιας και σε ολόκληρο το βίντεο απέφευγε να την αναφέρει ως κυρία. Μερικά από τα λόγια της Ιωάννας τόνιζαν το πόσο λάθος ήταν η αναφορά της κωμικού στην περίπτωση του revenge porn βίντεο της ως “ροζ βίντεο”, το πόσο άστοχη ήταν η αναφορά στο “εύκολο χρήμα” ενώ η ίδια διαχειρίζεται την δική της εταιρεία- την οποία ξεκίνησε από το μηδέν στα εικοσιτρία της χρόνια-, και το πόσο υποκριτική ήταν η τοποθέτηση της Χαράς, όταν η ηθοποιός πριν λίγα χρόνια της έστελνε μηνύματα θαυμασμού στα social media. Όταν ανέβηκε το βίντεο της Ιωάννας, πολλά στόματα “έκλεισαν”. Η ίδια επίσης από όλο αυτό σύλλεξε επιπλέον προβολές και απήχηση. Οι δε πρωινές τηλεοπτικές εκπομπές έσπευσαν να καλύψουν την “είδηση” γεμίζοντας τον τηλεοπτικό τους χρόνο.
Δεν περίμενα πως ποτέ θα βρεθώ στην θέση να “υπερασπίζομαι” μια influencer, μιας και βρίσκω την συγκεκριμένη “δουλειά” αρκετά προβληματική σε διάφορα επίπεδα. Παρόλα αυτά θεωρώ πολύ σημαντικό να έχει κανείς την ικανότητα να διαθέτει μια γνώμη για τον εαυτό του όπως και να “δίνει” το δίκιο εκεί που αξίζει. Η συγκεκριμένη “διαμάχη” των δύο αυτών γυναικών μας οδηγεί σε ένα βαθύτερο πρόβλημα, που παρατηρείται αρκετά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και πηγάζει, ουσιαστικά, από την πραγματική ζωή- αν και στα social media τέτοιες καταστάσεις “μεγεθύνονται” αρκετά. Μιλάω για την αέναη ύπαρξη της “άποψης”. Ανέκαθεν οι άνθρωποι πάλευαν για να ακουστούν από τους υπόλοιπους. Είναι άλλωστε στην φύση μας. Η διαφορά πια είναι ότι οι άνθρωποι που θέλουν τόσο απελπισμένα να ακουστούν, μπορούν να το κάνουν, έχοντας ένα μεγάλο κοινό που τους επικροτεί κρατώντας την ανωνυμία του. Έτσι άνθρωποι όπως η Χαρά, που συνήθως ο εσωτερικός τους κόσμος δεν διέπεται από ιδιαίτερη “γαλήνη”, πιάνονται από το παραμικρό που μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος που, στην ουσία, οι ίδιοι νιώθουν ανώτερο τους, και εκφράζονται μέσω της ρητορικής μίσους με την “μάσκα” της κριτικής. Η εσωτερικευμένη ζήλεια που ενδεχομένως να διαθέτει η ηθοποιός για το πρόσωπο της influencer βρίσκεται, στην πιο έκδηλη μορφή της, στα προσωπικά μηνύματα θαυμασμού που της έστελνε παλαιότερα, τα οποία μάλιστα διέγραψε μόλις όλο αυτό πήρε απήχηση. Έτσι, ο πραγματικός λόγος που η Χαρά ανέβασε το βίντεο ίσως να μην είναι το ότι ένιωσε αδικημένη από τα λόγια της Ιωάννας- αναφερόμενη στην Καρδίτσα- αλλά το ότι ο πιο γρήγορος τρόπος να πάρει απήχηση η δουλειά της και να καθησυχαστεί το “εγώ” της είναι να μιλήσει άσχημα για μια άλλη γυναίκα που φαινομενικά ζει μια “καλύτερη” ζωή. Επιπλέον, ίσως ο πραγματικός λόγος που οι ακόλουθοι της Χαράς ήθελαν να αναφερθεί η ηθοποιός στην υποτίμηση της Καρδίτσας, να μην ήταν η αδικία που ένιωσαν για τον τόπο τους, αλλά η ενδόμυχη δυσαρέσκεια που διαθέτουν για την δική τους ζωή. Η Ιωάννα μέσα σε όλο αυτό, ασχέτως με την άποψη του οποιουδήποτε για αυτήν- μαζί και της δικής μου- λειτουργεί ως ο “αποδιοπομπαίος τράγος” ανθρώπων που, συνοπτικά, δεν είναι χαρούμενοι με την ζωή τους. Στην θέση της Ιωάννας θα μπορούσε να βρίσκεται ο οποιοσδήποτε.
Εν κατακλείδι, είναι εύλογο να αναγνωρίζουμε το βαθύτερο λόγο που κάποιος μπορεί να προβεί σε ρητορική μίσους, συνήθως με το προσωπείο της κριτικής, καθώς έτσι προστατεύουμε τους εαυτούς μας από “γνώμες” που, στην πραγματικότητα, αφορούν πολύ περισσότερο τον άνθρωπο που τις εκφράζει, παρά τον άνθρωπο στον οποίο απευθύνονται. Είναι, επίσης, ακόμη πιο εύλογο να είμαστε σε θέση αυτοκριτικής ώστε όχι μόνο να σταματάμε τις δικές μας σκέψεις πυροδοτούμενες από μίσος, αλλά να “δουλεύουμε” εσωτερικά ώστε αυτό το μίσος να πάψει να υφίσταται.



This Project was co-funded by the European Union’s Rights, Equality and Citizenship Programme (2014-2020). Τhe content of this website represents the views of the author only and is his/her sole responsibility. The European Commission does not accept any responsibility for use that may be made of the information it contains.