Portal

Νίκος Βέρρας

Επειδή τώρα, σε αυτήν την εποχή, ο κόσμος, η κοινωνία μας έχει επιτέλους αντιληφθεί πως η βία και όλα τα παράγωγά της έχουν ρίζες σε θεμελιώδεις δομές του κοινωνικού ιστού που για χρόνια καταπίεζαν και οδηγούσαν τον άνθρωπο σε πράξεις δημιουργίας κατεστημένου με σκοπό την επιβίωση του ισχυρότερου. Κατεστημένο συμφερόντων υπάρχει παντού γύρω μας, στη θρησκεία, στο κράτος, στην εργασία και φυσικά στις κοινωνικές επαφές. Στη χώρα μας αυτή τη στιγμή ένα μεγάλο κύμα καταγγελιών χτυπά την ανδροκρατούμενη κοινωνία και ξεβράζει το μεγάλο ερώτημα «ποιος ευθύνεται για όλο αυτό το κακό;». Δεν είναι δυστυχώς ένας ο υπαίτιος. Είναι πολλοί. Είναι η θρησκεία, η οικογένεια και η κοινωνία. Δεν είναι απαραίτητο να είναι κανείς μορφωμένος για να δει τα στοιχεία που έχουν αφήσει αυτές οι κοινωνικές δομές ως κατάλοιπα που επηρεάζουν τον άνθρωπο, χρειάζεται να έχει κανείς ανοιχτό μυαλό και ορίζοντες.

Η πρώτη ρίζα που θεμελίωσε το μίσος και την ανωτερότητα του ανδρός είναι η θρησκεία. Ανέδειξε τον άνδρα θεό που έχει μόνον αυτός το προνόμιο της κρίσης, της λογικής και της εξουσίας. Οι γυναίκες στο σύμπαν της θρησκείας είναι κατώτερα όντα, άβουλες, υπακούοντας τη θέληση του ανδρός. Αυτό κατέστησε τη θέση της γυναίκας χαμηλότερη σε αξία και υποκίνησε μέσα στους αιώνες βίαιες πράξεις όπως το μυθικό κυνήγι μαγισσών, όπου κάηκαν στις φλόγες της αντρικής υπεροχής και εξουσίας εκατομμύρια αθώες γυναίκες. Όλα αυτά στο όνομα της θρησκείας; Φυσικά. Και πολλά άλλα εγκλήματα συνέβησαν ανά τους αιώνες όπως πόλεμοι για τη χάρη του θεού άντρα. Σήμερα η θρησκεία ευτυχώς έχει περάσει σε άλλο επίπεδο ως μέσο έκφρασης πίστης αλλά η ρίζα του μίσους έχει εμποτιστεί στις γενιές μέσα από την παράδοση της οικογένειας.

Οικογένεια. Η δεύτερη ρίζα που μεταλαμπάδευσε το μίσος και την ανωτερότητα του ανδρικού φύλου έναντι στη γυναικεία φύση. Μέχρι πριν λίγες δεκαετίες η γυναίκα οριζόταν από τον πατέρα, τον αδερφό, το σύζυγο και το γιό με σειρά εξουσιαστικής καταπίεσης. Δεν είχε λόγο και κρίση για τίποτα, ούτε καν ψήφο στις εκλογές. Για όλα αποφάσιζε το πρότυπο του άντρα-αφέντη. Δημιούργησε την ψευδαίσθηση ότι η γυναίκα είναι αδύναμη χωρίς έναν άνδρα και πρέπει να είναι «χαμηλοβλεπούσα» και ηθική. Καταπιεστικές απόψεις μιας κοινωνίας που πρώτα έκρινε τον άνθρωπο και μετά τον μάθαινε να συμπεριφέρεται. Ηθική μια γυναίκα δεν νοείτο να ήταν από μόνη της γιατί έτσι ήταν ως προσωπικότητα αλλά αυτό θα το έκριναν οι πράξεις της, τις οποίες επέβαλλαν άλλοι για αυτήν δημιουργώντας έτσι μια κοινωνία που την νοιάζει μόνο το φαίνεσθαι.

Έτσι φτάσαμε σε μια κοινωνία, την τρίτη ρίζα, που δικαιολόγησε το μίσος και το διαχωρισμό των φύλων για λόγους διατήρησης μια εικόνας. Κοινωνία που προτιμά να δείχνει σωστή για τον έξω κόσμο και χάνει την ουσία είναι μια παγιδευμένη ομάδα ανθρώπων με καταπιεστικές πρακτικές που οδηγούν στην δυστυχία όποιον δε συμμορφώνονται. Οι ευθύνες της κοινωνίας είναι και οι μεγαλύτερες απέναντι στα θύματα. Δεν βρισκόμαστε πια στο μεσαίωνα ούτε είμαστε άνθρωποι χωρίς παιδεία και αυτός είναι ο λόγος που σήμερα οι καταπιεσμένοι μιλάνε, αντιδρούν, διεκδικούν μια καλύτερη ζωή. Γιατί μέσα από την μόρφωση και την παιδεία ο άνθρωπος δεν έχει ανάγκη έναν θεό να του κρίνει τη ζωή. Έχει μεταμορφωθεί σε ένα πλάσμα με γνώμη που βασίζεται σε επιχειρήματα και όχι θεωρήματα, με μοναδικό σκοπό τη επιβίωση σε ένα αρμονικό σύνολο, υγιές ώστε να συνεχίσει ήσυχα τη ζωή του. Έτσι θα έπρεπε να είναι η σύγχρονη κοινωνία. Της έλειπε και συνεχίζει να της λείπει κάτι όμως. Η ευαισθησία. Αυτό το κενό έρχεται σήμερα να συμπληρώσει η αποκάλυψη του σκοτεινού σύμπαντος των βιασμών. Οι αμέτρητες ιστορίες των προσωπικών δραμάτων που βίωσαν θα επιφέρουν τον πόνο και την κατανόηση από τους άλλους. Οφείλουμε να γίνουμε ευαίσθητοι και συμπονετικοί. Να ενδιαφερθούμε πραγματικά για τον συνάνθρωπό μας και να τον νιώσουμε. Οι άντρες να καταλάβουν πως δεν έχουν εξουσία πάνω στις γυναίκες. Πως οι γυναίκες έχουν κρίση και γνώμη για το πως θα επιλέξουν έναν σύντροφο με τη θέλησή τους. Η τοξική αρρενωπότητα δεν περιορίζεται μόνο στη διάκριση του γυναικείου φύλου, ασκείται και στο ίδιο φύλο φυσικά.

Η Ελλάδα εισέρχεται σε μια εποχή όπου άλλα κράτη έχουν μπει αρκετά χρόνια πριν. Πρέπει η αλήθεια να μας δείξει το σωστό δρόμο για την αλλαγή του κοινωνικού μας ιστού. Είναι καιρός να αφήσουμε πίσω καθετί που μας διαχωρίζει σε φύλα, ομάδες, υπάρξεις. Είμαστε όλοι μαζί σε έναν πλανήτη. Η αλλαγή να ξεκινήσει από το θεσμό της οικογένειας. Γονείς που μεγαλώνουν παιδιά είναι οι καλύτεροι εκπαιδευτές ώστε να μεταλαμπαδεύσουν την αγάπη, το σεβασμό και την ισότητα στους μικρούς μελλοντικούς συνεχιστές μια κοινωνίας. Θέλουμε καλύτερη ζωή για όλους. Είναι στο χέρι μας να λύσουμε τους δεσμούς που μας καταπιέζουν. Η θέση της τοξικής αρρενωπότητας είναι εκτός κοινωνικού συνόλου, ας την περιθωριοποιήσουμε για να λάμψει πια η υγιής προσωπικότητα του ατόμου.