Portal

Αθηνά Θανάση

“Σε όλες τις εργασιακές μου εμπειρίες έχω έρθει αντιμέτωπη με ανθρώπους που έχουν μια «ειδική διαχείριση» προς το πρόσωπό μου επειδή είμαι νεότερη από αυτούς (στα 20s μου) και επειδή δεν έχω τη δική τους εργασιακή εμπειρία. Ένα είδος ρατσισμού ως προς την ιεραρχία.

Όλες τις φορές ήταν άντρες, γεγονός που ελπίζω να ήταν τυχαίο. Με 15-20 χρόνια στην πλάτη τους με κοιτούσαν είτε με απορία είτε με υποτίμηση. Κάποιος μου πρόσαπτε ψυχολογικά προβλήματα, όταν δεν συμφωνούσα μαζί του και στενοχωριόμουν που δεν έφερνα τα αποτελέσματα που μου ζητούσαν. Κάποιος άλλος, μου φώναζε ότι θα του καταστρέψω το όνομα στη δημοσιογραφική «πιάτσα» και ότι ο ρόλος μου δεν είναι να παίρνω πρωτοβουλίες αλλά να εκτελώ εντολές.

Τότε τα έβλεπα τραγικά. Συνήθιζα να σκέφτομαι τι κάνω λάθος, τι φταίει σε εμένα, έκανα συνέχεια ανασκοπήσεις για να βελτιωθώ και να «ανέβω» στα μάτια τους. Στην πραγματικότητα, αυτό που έπρεπε να κάνω ήταν να «ανέβω» στα δικά μου μάτια πρώτα και μετά να τους αντιμετωπίσω. Τότε δεν μπορούσα, ούτε σήμερα είμαι σίγουρη ότι μπορώ.

Σήμερα, τουλάχιστον, έχω μάθει να τους διακρίνω. Άνθρωποι ρηχοί που «φουσκώνουν» στα τραπέζια συνεδριάσεων μπροστά στους/στις «ισάξιούς/ές» τους και γεμάτοι κόμπλεξ ανωτερότητας και αρχηγίας όταν βλέπουν ότι οι υφιστάμενοι/ες τους κάνουν ένα βήμα παραπάνω.

Πολλές φορές προσπαθώ να τους καταλάβω και να τους δικαιολογήσω μπαίνοντας στα δικά τους παπούτσια. Δύσκολη παιδική ηλικία; Bullying στην επαγγελματική τους πορεία; Πολλές αρμοδιότητες που δεν ξέρουν πώς να διαχειριστούν; Έλλειψη αυτοπεποίθησης; Δίψα για εξουσία (τόσο κλισέ); Ποιου είδους δικαιολογία κρύβεται πίσω από αυτή τη συμπεριφορά;

Πάλι πέφτω στην παγίδα της ανασκόπησης, όταν στην πραγματικότητα δεν θα έπρεπε να υπάρχει δικαιολογία για αυτές τις άθλιες συμπεριφορές. Ιεραρχία δεν σημαίνει υποτίμηση και απαξίωση για τον/την υφιστάμενο/η ή τον/την συνάδελφό σου αλλά να είσαι οδηγός και συνοδοιπόρος για έναν άνθρωπο που ξεκινά τα βήματά του ή χρειάζεται στήριξη και καθοδήγηση. Άλλωστε και εσύ έτσι ξεκίνησες. Να είσαι ανοιχτός/ή και να μην φοβάσαι να δείξεις τις αδυναμίες σου στους γύρω σου. Να αξιοποιείς τις εμπειρίες σου με τρόπο θετικό αποφεύγοντας τα λάθη που σε έπληξαν και προτάσσοντας τα μαθήματα που σε έκαναν πιο δυνατό/ή και σε έφεραν στη θέση που είσαι σήμερα”.

Χ., 26 ετών

“Στο πλαίσιο της εργασίας μου σε πολιτιστικό φορέα, ήρθα αντιμέτωπη με το φαινόμενο του ρατσισμού που βασίζεται στην ιεραρχία. Ορμώμενη από ένα περιστατικό, θα καταθέσω τις σκέψεις μου, τα συναισθήματά μου και τους προβληματισμούς μου γύρω από αυτό το ζήτημα.

Το συγκεκριμένο περιστατικό εξελίχθηκε τον πρώτο μήνα της εργασίας μου, κατά τον οποίο ο εργοδότης μου χωρίς καμία προειδοποίηση «τοποθέτησε» ένα άτομο στο γραφείο με το μόνο κριτήριο ότι διατηρούσε φιλική σχέση με συγγενικό του πρόσωπο. Αρχικά, το άτομο αυτό έμεινε μόνο για τρεις εβδομάδες και εργαζόταν μόνο όταν το ήθελε, ενώ στην αρχή μάς είχε παρουσιαστεί ότι θα μας βοηθούσε σε μεγάλο βαθμό. Αυτό έφερε μεγάλη αναστάτωση, γιατί ήδη σε μια επιβαρυμένη περίοδο από άποψη φόρτου εργασίας, έπρεπε να εντάξουμε αυτό το άτομο και να προσαρμοστούμε στις δικές του ανάγκες.

Αποκορύφωμα αυτού του περιστατικού, πέραν του ότι αυτό το άτομο απέδωσε λίγο, ήταν δύο φράσεις του εργοδότη μου. Η πρώτη, ότι το εν λόγω άτομο βαριέται και ότι πρέπει να βρούμε κάτι να το ενεργοποιήσει και να το βρει ενδιαφέρον, ρίχνοντας σε εμάς την ευθύνη. Η δεύτερη, στην ουσία, υποτίμησε και μηδένισε την δουλειά μου. Ειπώθηκε ότι το άτομο αυτό κατείχε μία γνώση, με μόνο επιχείρημα ότι συγγενικό του πρόσωπο έχει διασυνδέσεις και μπορεί να μας βοηθήσει, κάνοντας μου ξεκάθαρο ότι δεν μπορώ να αναλάβω μια συγκεκριμένη αρμοδιότητα.

Επέλεξα να διηγηθώ αυτό το περιστατικό, γιατί αποκαλύπτει σε μεγάλο και ουσιώδη βαθμό τον ρατσισμό που πηγάζει από την ιεραρχία.  Στόχος μιας οποιασδήποτε επιχείρησης είναι να επιτυγχάνεται το βέλτιστο αποτέλεσμα, διασφαλίζοντας τη βιωσιμότητά της. Με αυτό το σκεπτικό πρέπει να λειτουργεί και ο εργοδότης, προστατεύοντας τους εργαζομένους και όχι να τοποθετεί το Εγώ μπροστά του και να καλύπτει προσωπικά οφέλη.

Η σχέση εργαζόμενου-εργοδότη είναι μία σχέση δούναι και λαβείν, προσανατολισμένη σε ένα συγκεκριμένο στόχο. Ο σεβασμός προς τον εργαζόμενο και το έργο του δεν θα έπρεπε να εξαρτάται από προσωπικές σχέσεις και επαφές αλλά να θεωρείται κεκτημένο δικαίωμα. Η υποτίμηση του εργαζομένου, στη συγκεκριμένη περίπτωση, τοποθετώντας ένα άλλο άτομο χωρίς ουσιώδη σκοπό και ο παραγκωνισμός της δουλειάς του, τοποθετεί τον εργοδότη σε μια θέση ισχύος, την οποία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει. Υποχρεώσεις δεν έχει μόνο ο εργαζόμενος άλλα και ο εργοδότης και οφείλει να μην λειτουργεί με βάση το Εγώ του αλλά με βάση το πώς θα επιτευχθεί καλύτερα ένας σκοπός και πώς οι εργαζόμενοι θα συμβάλλουν σε αυτόν με βάση την δουλειά τους”.

Έ., 25 ετών