Portal

Αλεξάνδρα Γκνατισίν

Παρατηρείται διαχρονικά πως γίνεται μονίμως λόγος για τις αρνητικές επιδράσεις των ριάλιτι σόου και το πώς αποχαυνώνουν τους τηλεθεατές που παρακολουθούν τους συνανθρώπους τους από τη ‘κλειδαρότρυπα’, όπως αρέσκεται να λέγεται συχνά. Ίσως όμως δε δίνεται η ανάλογη έμφαση στο πόσο ακμάζει ο λόγος μίσους, τόσο εντός μιας εκπομπής ριάλιτι μεταξύ των συμμετεχόντων, όσο και έξω απ’αυτό από τους τηλεθεατές. Άλλωστε, συχνά βλέπουμε ότι δημιουργούνται ολόκληρες ‘παρατάξεις’ από χρήστες των social media που στοχοποιούν όχι μόνο παίχτες των παιχνιδιών ριάλιτι, και τους υποστηρικτές τους.

Το Twitter φαίνεται πως είναι η κατεξοχήν πλατφόρμα στην οποία μπορεί να ευοδωθεί ο λόγος μίσους, πρωτίστως στην πολιτική και ιδιαίτερα στο σχολιασμό των ριάλιτι εκπομπών, όπως συνηθίζεται στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και κυρίως στην εποχή της ‘on and off’ καραντίνας, κατά την οποία ο κόσμος έχει επιδoθεί στην παρακολούθηση της reality tv. Θα λέγαμε πως έχει επέλθει μια πιο παθητική πρόσληψη του τηλεοπτικού περιεχομένου λόγω της πνευματικής κόπωσης και παρατεταμένης απομόνωσης, λόγω της επιβεβλημένης κατάστασης που επικρατεί στη πανδημική κοινωνία μας. Παράλληλα ωστόσο, υπάρχει η ανάγκη για εκτόνωση της συσσωρευμένης επιθετικότητας. Τι συμβαίνει όμως όταν τα ριάλιτι όχι μόνο δεν προσφέρουν ποιοτικό περιεχόμενο, αλλά και επιδεινώνουν το φαινόμενο του διαδικτυακού λόγου μίσους;

Η υποκίνηση της βίας και της επιθετικότητας ξεκινάει μέσα από τα ριάλιτι από τους συμμετέχοντες, ως ‘στρατηγική’ της παραγωγής (μια έννοια που μάλιστα καταχράζονται και οι ίδιοι) για την αύξηση της τηλεθέασης. Η στρατηγική αυτή είναι μάλλον επιτυχημένη, καθώς φαίνεται πως το κοινό πράγματι προσελκύεται από το δράμα και τις ίντριγκες που προκαλούνται στα ριάλιτι παιχνίδια. Μάλιστα, υπάρχουν οι λεγόμενοι ‘ιντριγκαδόροι’ και άκρως αμφιλεγόμενοι παίχτες (βλ. Τριαντάφυλλος στο φετινό Survivor), οι οποίοι αναλαμβάνουν αυτό το ρόλο δημιουργώντας εντάσεις. Παρ’όλ’αυτά, προτιμούνται και από το κοινό, γιατί καλώς ή -μάλλον- κακώς τέτοιες προσωπικότητες είναι πιο ενδιαφέρουσες, ιδιαίτερα για το ελληνικό κοινό που αναζητά συγκινήσεις και μέσω των ριάλιτι παιχνιδιών. Αυτό φαίνεται και από την υποστήριξη του κοινού προς τέτοιους παίχτες μέσω των social media και κυρίως του Twitter, ΄κρατώντας΄τους μέσα στο παιχνίδι μέχρι και τους τελικούς, χωρίς να το αξίζουν ιδιαίτερα. Ταυτόχρονα, το κοινό των ριάλιτι εκδηλώνει μια επικριτική διάθεση απέναντι σε αυτού του είδους τις προσωπικότητες και αρκετές φορές και στους υποστηρικτές τους.

Ενώ λοιπόν, αναγνωρίζουμε ως τηλεθεατές αυτό το χαρακτηριστικό στην παρακολούθηση των παιχνιδιών ριάλιτι, κάποιοι από εμάς εξακολουθούμε να το επιζητάμε, ίσως λόγω του καταπιεσμένου ενστίκτου για έκφραση της έμφυτης επιθετικότητάς μας, την οποία και εκδηλώνουμε μέσω του λόγου μίσους στο διαδίκτυο και στην προκειμένη περίπτωση στο Twitter.

Είναι ενδιαφέρον λοιπόν, ότι το μίσος που ενδεχομένως μας μεταδίδουν οι περσόνες των ριάλιτι διοχετεύεται μέσω των social media στοχοποιώντας, όχι μόνο τους ίδιους αλλά και τους υποστηρικτές τους, περικλείοντας έτσι τα ριάλιτι σε έναν φαύλο κύκλο μίσους και αρνητισμού.