Portal

Μαρινέλλα Χαραλάμπους

Σε μια εποχή όπου η πληροφορία διαδίδεται με ταχύτητα φωτός, τα μέσα ενημέρωσης διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, της πολιτικής συνείδησης και της κοινωνικής συνοχής. Ωστόσο, η δύναμή τους αυτή συνοδεύεται και από μια ιδιαίτερα σοβαρή ευθύνη: την ευθύνη απέναντι στη ρητορική μίσους.

Τσιουτσιουμάνου Μαρία

Η παρακολούθηση τηλεοπτικών προϊόντων αποτελεί, ακόμα και μετά την είσοδο των media στη ζωή των ανθρώπων, σταθερή ιεροτελεστία της καθημερινότητάς τους. Τι γίνεται όμως όταν το ζάπινγκ συναντάει τη ρητορική μίσους; Πώς ο λόγος αυτός, στην αυθόρμητη αλλά και στην επιτηδευμένη του μορφή υπεισέρχεται στα τηλεοπτικά προγράμματα, και φτάνει στους δέκτες των τηλεθεατών;

Μαργαρίτα Τσεµπερλίδου

Η ανάγκη να σταθoύµε απέναντι στη ρητορική του µίσoυς στα social media.

Τα social media έχουν µετασχηµατίσει ριζικά τον τρόπo που επικοινωνούµε, ενηµερωνόµαστε και εκφραζόµαστε. Θεωρητικά αποτελούν έναν δηµοκρατικό χώρο δηµόσιου διαλόγου, ανοιχτό σε όλες τις φωνές. Όµως αυτή η υπόσχεση ελευθερίας συχνά διαστρεβλώνεται. Στις πλατφόρµες όπου ο καθένας µπορεί να µιλήσει, αρκετοί επιλέγουν να φωνάζουν µε µίσος.

Τσατσαρώνης Στέργιος

 Η ρητορική μίσους αποτελεί μια από τις πλέον ανησυχητικές μορφές έκφρασης στη σύγχρονη κοινωνία, καθώς στοχεύει στην περιθωριοποίηση και την υποτίμηση ολόκληρων κοινωνικών ομάδων, με βάση χαρακτηριστικά όπως η φυλή, το φύλο, η εθνικότητα, η θρησκεία, η σεξουαλική ταυτότητα κ.α. ενισχύοντας κατά αυτό τον τρόπο τα στερεότυπα και την υποτίμηση στο πρόσωπό τους. Σε αυτό το πλαίσιο, το κίνημα Black Lives Matter (BLM) έχει βρεθεί στο επίκεντρο έντονης ρητορικής μίσους, τόσο σε πολιτικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.

Φλάβιος Τσαλδάρης

Ανάμεσα σε ένα τόσο λαμπρό, «λουσμένο» στα φώτα και ανοικτό προς την αυτοέκφραση περιβάλλον της Glam Metal, θα περίμενε κανείς πως τα πρότυπα που θα πρόβαλλε το συγκεκριμένο είδος μουσικής θα μπορούσαν στη βάση τους να χαρακτηριστούν προοδευτικά. Το εμμονικό ωστόσο με την αισθητική ύφος της Glam, με κύρια χαρακτηριστικά τα πολύ μακριά και φουντωτά μαλλιά, τη χρήση έντονου make-up και δερμάτινων παντελονιών δεν φάνηκε να αποκλείει σχεδόν καθόλου την ύπαρξη έντονου σεξισμού και αντικειμενοποίησης του γυναικείου φύλου. 

Ερμιόνη Τσακιράκη

Στη δεκαετία του 2000 ήταν πια ξεκάθαρο ότι ο φεμινισμός έχει επιτελέσει όποιο έργο ήταν δυνατόν να κάνει, και οι γυναίκες απολαμβάνουν μία ουτοπία ισότητας. Η άφιξη πια, του κινήματος #metoo το 2016 απέβαλλε πάσα αμφιβολία για την  πρόοδο των δυτικών κοινωνιών στο θέμα των έμφυλων διακρίσεων. Η συζήτηση, μάλιστα, που θεωρείται πλέον σημαντική να έχουμε, είναι εάν η “woke κουλτούρα” το έχει παρακάνει, και πόσο τρομακτική είναι αυτή η εποχή για τους άντρες, οι οποίοι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα χωρίς να παρερμηνευθεί.

Αλέξανδρος Τρίκολας

«Να πεθάνει η κατσίκα του γείτονα». Αυτή ήταν η φράση που μου έμεινε από μια πρόσφατη καφενειακή συζήτηση. Η συζήτηση δεν ήταν τόσο βαριά όσο υποδηλώνει η φράση αφού... για μπάλα μιλούσαμε αλλά όλο αυτό με έβαλε σε σκέψεις. Πρωτίστως για τον αθλητισμό και το οπαδικό στοιχείο και κατά δεύτερον για την ελληνική πραγματικότητα. Αλλά επειδή δεν θέλω να είμαι αφοριστικός και να συνδέσω αυτή τη φράση απολύτως κοινωνικά θα ξεκινήσω με τον αθλητισμό, ένα πεδίο στο οποίο έχω καθημερινή τριβή.

Κωνσταντίνας Στεφανάκου

Τα τελευταία χρόνια, η ρητορική μίσους έχει αναδυθεί με νέα μορφή στον ψηφιακό χώρο, αυτή της «τοξικής αρρενωπότητας» και του «παραπλανητικού παραδείγματος επιτυχίας». Οι πλατφόρμες όπως το YouTube, το TikTok και το Discord έχουν μετατραπεί σε χώρους όπου διάφορες προσωπικότητες, αυτοπροσδιοριζόμενες ως “alpha males”, διαδίδουν απόψεις που ενισχύουν σεξιστικές, ομοφοβικές και μισογυνιστικές ιδέες. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτού του φαινομένου είναι ο Andrew Tate– πρώην kickboxer και influencer, ο οποίος έχει βρεθεί στο επίκεντρο σοβαρών συζητήσεων σχετικά με την επιρροή που ασκεί σε νέους άντρες παγκοσμίως.

Δήμητρα Σπυροπούλου

Το μίσος ορίζεται ως ένα συναίσθημα έντονης εχθρότητας, κατά το οποίο ο άνθρωπος που το βιώνει, επιθυμεί το κακό για κάποιον συνάνθρωπό του (πύλη, λεξικό κοινής ελληνικής, ορισμός:  μίσος). Το συναίσθημα, αυτό, στρέφεται εναντίον είτε ενός ατόμου, είτε μιας ομάδας ανθρώπων και ο βιώνων προσπαθεί να πλήξει, αφενός λεκτικά και αφετέρου σωματικά το άτομο ή την ομάδα που στοχοποιεί.

Κατερίνα Σουφλέρη

Στην εποχή της ψηφιακής επικοινωνίας, τα κοινωνικά δίκτυα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Ωστόσο, πίσω από τα φίλτρα και τα videos, κρύβεται μια σκοτεινή πραγματικότητα: η ρητορική μίσους, και ιδιαίτερα εκείνη που στοχοποιεί τις γυναίκες. Οι διαδικτυακές επιθέσεις με βάση το φύλο δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά, αλλά συστηματική και οργανωμένη βία με ψυχολογικές, κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις.

Αγγελική Σελή

Αναμφισβήτητα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν ‘’εισβάλλει’’ στη ζωή μας και πλέον, για τους περισσότερους από εμάς, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής μας ρουτίνας. Οι εφαρμογές αυτές είναι βασισμένες σε αλγορίθμους, ένα σύνολο κανόνων δηλαδή που μας εμφανίζει περιεχόμενο σχετιζόμενο με τις προτιμήσεις μας, με σκοπό να περάσουμε περισσότερο χρόνο στην εκάστοτε εφαρμογή. Τι γίνεται όμως όταν ο αλγόριθμος παρουσιάζει περιεχόμενο που χαρακτηρίζεται από επιθετικότητα και μίσος, διότι αυτό είναι που τραβάει την προσοχή;

Ιωάννα Ραφαηλάκου

Η ικανότητα χρηστής κατανάλωσης ψηφιακού περιεχομένου είναι απαραίτητη, ενώ η κριτική στάση στον ψηφιακό χώρο είναι εξίσου σημαντική γιατί πρέπει να μάθουμε όχι μόνο να καταναλώνουμε memes, αλλά να τα καταλαβαίνουμε, να τα αξιολογούμε και να τα εξετάζουμε μέσα στο κοινωνικό τους πλαίσιο. Γιατί, γελάμε, αλλά με τι κόστος; 

Ρωμαλέα Παπανικολάου

Η σειρά Adolescence, που γνώρισε μεγάλη απήχηση στην διαδικτυακή πλατφόρμα του Netflix, επιχειρεί να αποτυπώσει τις λεπτές αποχρώσεις της ψηφιακής βίας, όπως εκδηλώνονται στον εφηβικό μικρόκοσμο – κι εν τέλει, στην κοινωνία συνολικά. Το έργο φωτίζει την άτυπη «γλώσσα» που διαμορφώνεται από τους εφήβους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: φράσεις που δεν λέγονται ποτέ ξεκάθαρα, νοήματα που υπονοούνται μέσω emoji, και μια γενικευμένη χρήση ειρωνείας, όπου το τι εννοεί πραγματικά κάποιος είναι προνόμιο μόνο όσων «γνωρίζουν τον κώδικα». 

Παναγιώτης Παπαϊωάννου

Η ρητορική μίσους αποτελεί σήμερα ένα από τα πιο ανησυχητικά φαινόμενα της δημόσιας σφαίρας. Εμφανίζεται σε πολιτικές δηλώσεις, δημόσιες τοποθετήσεις, αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα αλλά και σε μέσα ενημέρωσης. Η βασική της λειτουργία είναι να στοχοποιεί και να περιθωριοποιεί άτομα ή ομάδες, βασισμένη σε προκαταλήψεις και στερεότυπα. Συχνά χρησιμοποιείται σκοπίμως για την πόλωση της κοινωνίας, την καλλιέργεια φόβου και την ενίσχυση του κοινωνικού αποκλεισμού. 

Αθανασία Παπαδιώτη

Ο λόγος του μίσους δεν είναι απλώς προσβλητικός · είναι επικίνδυνος. Διαβρώνει τις αξίες της ελευθερίας, της ισότητας και της ανοχής δημιουργώντας έτσι ένα περιβάλλον όπου ο διάλογος δίνει τη θέση του στην επίθεση και επιχειρηματολογία αντικαθίσταται από τον φανατισμό.