Portal

Ερμιόνη Τσακιράκη

Στη δεκαετία του 2000 ήταν πια ξεκάθαρο ότι ο φεμινισμός έχει επιτελέσει όποιο έργο ήταν δυνατόν να κάνει, και οι γυναίκες απολαμβάνουν μία ουτοπία ισότητας. Η άφιξη πια, του κινήματος #metoo το 2016 απέβαλλε πάσα αμφιβολία για την  πρόοδο των δυτικών κοινωνιών στο θέμα των έμφυλων διακρίσεων. Η συζήτηση, μάλιστα, που θεωρείται πλέον σημαντική να έχουμε, είναι εάν η “woke κουλτούρα” το έχει παρακάνει, και πόσο τρομακτική είναι αυτή η εποχή για τους άντρες, οι οποίοι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα χωρίς να παρερμηνευθεί.

Αλέξανδρος Τρίκολας

«Να πεθάνει η κατσίκα του γείτονα». Αυτή ήταν η φράση που μου έμεινε από μια πρόσφατη καφενειακή συζήτηση. Η συζήτηση δεν ήταν τόσο βαριά όσο υποδηλώνει η φράση αφού... για μπάλα μιλούσαμε αλλά όλο αυτό με έβαλε σε σκέψεις. Πρωτίστως για τον αθλητισμό και το οπαδικό στοιχείο και κατά δεύτερον για την ελληνική πραγματικότητα. Αλλά επειδή δεν θέλω να είμαι αφοριστικός και να συνδέσω αυτή τη φράση απολύτως κοινωνικά θα ξεκινήσω με τον αθλητισμό, ένα πεδίο στο οποίο έχω καθημερινή τριβή.

Κωνσταντίνας Στεφανάκου

Τα τελευταία χρόνια, η ρητορική μίσους έχει αναδυθεί με νέα μορφή στον ψηφιακό χώρο, αυτή της «τοξικής αρρενωπότητας» και του «παραπλανητικού παραδείγματος επιτυχίας». Οι πλατφόρμες όπως το YouTube, το TikTok και το Discord έχουν μετατραπεί σε χώρους όπου διάφορες προσωπικότητες, αυτοπροσδιοριζόμενες ως “alpha males”, διαδίδουν απόψεις που ενισχύουν σεξιστικές, ομοφοβικές και μισογυνιστικές ιδέες. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτού του φαινομένου είναι ο Andrew Tate– πρώην kickboxer και influencer, ο οποίος έχει βρεθεί στο επίκεντρο σοβαρών συζητήσεων σχετικά με την επιρροή που ασκεί σε νέους άντρες παγκοσμίως.

Δήμητρα Σπυροπούλου

Το μίσος ορίζεται ως ένα συναίσθημα έντονης εχθρότητας, κατά το οποίο ο άνθρωπος που το βιώνει, επιθυμεί το κακό για κάποιον συνάνθρωπό του (πύλη, λεξικό κοινής ελληνικής, ορισμός:  μίσος). Το συναίσθημα, αυτό, στρέφεται εναντίον είτε ενός ατόμου, είτε μιας ομάδας ανθρώπων και ο βιώνων προσπαθεί να πλήξει, αφενός λεκτικά και αφετέρου σωματικά το άτομο ή την ομάδα που στοχοποιεί.

Κατερίνα Σουφλέρη

Στην εποχή της ψηφιακής επικοινωνίας, τα κοινωνικά δίκτυα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Ωστόσο, πίσω από τα φίλτρα και τα videos, κρύβεται μια σκοτεινή πραγματικότητα: η ρητορική μίσους, και ιδιαίτερα εκείνη που στοχοποιεί τις γυναίκες. Οι διαδικτυακές επιθέσεις με βάση το φύλο δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά, αλλά συστηματική και οργανωμένη βία με ψυχολογικές, κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις.

Αγγελική Σελή

Αναμφισβήτητα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν ‘’εισβάλλει’’ στη ζωή μας και πλέον, για τους περισσότερους από εμάς, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής μας ρουτίνας. Οι εφαρμογές αυτές είναι βασισμένες σε αλγορίθμους, ένα σύνολο κανόνων δηλαδή που μας εμφανίζει περιεχόμενο σχετιζόμενο με τις προτιμήσεις μας, με σκοπό να περάσουμε περισσότερο χρόνο στην εκάστοτε εφαρμογή. Τι γίνεται όμως όταν ο αλγόριθμος παρουσιάζει περιεχόμενο που χαρακτηρίζεται από επιθετικότητα και μίσος, διότι αυτό είναι που τραβάει την προσοχή;

Ιωάννα Ραφαηλάκου

Η ικανότητα χρηστής κατανάλωσης ψηφιακού περιεχομένου είναι απαραίτητη, ενώ η κριτική στάση στον ψηφιακό χώρο είναι εξίσου σημαντική γιατί πρέπει να μάθουμε όχι μόνο να καταναλώνουμε memes, αλλά να τα καταλαβαίνουμε, να τα αξιολογούμε και να τα εξετάζουμε μέσα στο κοινωνικό τους πλαίσιο. Γιατί, γελάμε, αλλά με τι κόστος; 

Ρωμαλέα Παπανικολάου

Η σειρά Adolescence, που γνώρισε μεγάλη απήχηση στην διαδικτυακή πλατφόρμα του Netflix, επιχειρεί να αποτυπώσει τις λεπτές αποχρώσεις της ψηφιακής βίας, όπως εκδηλώνονται στον εφηβικό μικρόκοσμο – κι εν τέλει, στην κοινωνία συνολικά. Το έργο φωτίζει την άτυπη «γλώσσα» που διαμορφώνεται από τους εφήβους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: φράσεις που δεν λέγονται ποτέ ξεκάθαρα, νοήματα που υπονοούνται μέσω emoji, και μια γενικευμένη χρήση ειρωνείας, όπου το τι εννοεί πραγματικά κάποιος είναι προνόμιο μόνο όσων «γνωρίζουν τον κώδικα». 

Παναγιώτης Παπαϊωάννου

Η ρητορική μίσους αποτελεί σήμερα ένα από τα πιο ανησυχητικά φαινόμενα της δημόσιας σφαίρας. Εμφανίζεται σε πολιτικές δηλώσεις, δημόσιες τοποθετήσεις, αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα αλλά και σε μέσα ενημέρωσης. Η βασική της λειτουργία είναι να στοχοποιεί και να περιθωριοποιεί άτομα ή ομάδες, βασισμένη σε προκαταλήψεις και στερεότυπα. Συχνά χρησιμοποιείται σκοπίμως για την πόλωση της κοινωνίας, την καλλιέργεια φόβου και την ενίσχυση του κοινωνικού αποκλεισμού. 

Αθανασία Παπαδιώτη

Ο λόγος του μίσους δεν είναι απλώς προσβλητικός · είναι επικίνδυνος. Διαβρώνει τις αξίες της ελευθερίας, της ισότητας και της ανοχής δημιουργώντας έτσι ένα περιβάλλον όπου ο διάλογος δίνει τη θέση του στην επίθεση και επιχειρηματολογία αντικαθίσταται από τον φανατισμό. 

Μυρτώ Παπαδάτου

Η αλήθεια είναι πως δεν μπορούμε να περιμένουμε μόνο από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης ή από την κυβέρνηση να κάνουν όλη τη δουλειά. Εμείς, ως κοινωνία, πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη του λόγου μας. Να καταδικάσουμε το λόγο του μίσους όταν τον βλέπουμε. Να ενισχύσουμε τη δύναμη της αλληλεγγύης και του σεβασμού, μέσα και έξω από το διαδίκτυο.

Άννα Παπαγεωργίου

Ο ρατσιστικός λόγος δεν γεννιέται, μαθαίνεται. Το σχολείο έχει τη δύναμη να σπάσει τον κύκλο του φόβου και της προκατάληψης και να διαμορφώσει πολίτες που δεν φοβούνται τη διαφορά αλλά την αγκαλιάζουν. Για να συμβεί αυτό, χρειάζεται βούληση, εκπαίδευση και συνεχής επαγρύπνηση από δασκάλους, γονείς, μαθητές και κοινωνία. Γιατί το αύριο χτίζεται σήμερα, και χτίζεται μέσα στην τάξη.

Λάζαρος-Ιωακείμ Παντελίδης

Η περίπτωση της Taylor Swift δεν είναι απλώς μια ιστορία επιτυχίας, αλλά ένας καθρέφτης της βαθιά ριζωμένης ρητορικής μίσους που συνεχίζουν να δέχονται οι γυναίκες στη μουσική βιομηχανία και στη δημόσια σφαίρα, απλώς επειδή τολμούν να είναι ειλικρινείς, αυθεντικές και ανεξάρτητες.

Αντωνία Νίκα

Στη σημερινή εποχή θα έλεγε κανείς πως οι φυλετικές διακρίσεις και ο σεξισμός θα ήταν ένα φαινόμενο πολύ κοντά στην εξάλειψη. Αυτό όμως απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Όταν μιλάμε για σεξισμό στα media, φαντάζεται κανείς μία κραυγαλέα δήλωση μίσους, ένα περιστατικό καταπάτησης δικαιωμάτων μιας γυναίκας και προσβολή της προσωπικότητας της. Αυτά τα περιστατικά όχι μόνο δεν περιορίζονται, αλλά υπάρχουν και διαιωνίζονται μέσα στον χώρο των media.

Βασιλική Μαθιουλάκη

Eίναι εύλογο να αναγνωρίζουμε το βαθύτερο λόγο που κάποιος μπορεί να προβεί σε ρητορική μίσους, συνήθως με το προσωπείο της κριτικής, καθώς έτσι προστατεύουμε τους εαυτούς μας από “γνώμες” που, στην πραγματικότητα, αφορούν πολύ περισσότερο τον άνθρωπο που τις εκφράζει, παρά τον άνθρωπο στον οποίο απευθύνονται. Είναι, επίσης, ακόμη πιο εύλογο να είμαστε σε θέση αυτοκριτικής.